Afghanen en Molukkers

5 Juni 2021



 
foto: Nationaal Archief


 
 
Toen ik vanuit Frankrijk Nederland ontdekte, was ik aangenaam verrast over de manier waarop de overheid omging met haar burgers. War on Drugs? Not in the Netherlands! Wil de jeugd dat spul gebruiken? Mag dat niet van de wet? Dan gedogen we het. 25% jeugdwerkeloosheid? Je geeft iedereen het bestaansminimum, zomaar gratis. De politie was je beste vriend. Daar onderhandelde je mee, heel anders dan wat ik uit Frankrijk gewend was, waar Le Gendarme een stijve eikel was die je niet in de ogen durfde te kijken. In Amsterdam kon je ongestraft door rood fietsen. Zeiden ze daar (zeldzaam) wat van, dan kwam je ervan af met een bemoederend gesprekje.
Zo pragmatisch!
 
40 jaar later kijk ik de docuserie Molukkers van Coen Verbraak. Nederland blijkt niet te vertrouwen. Ik ben verbijsterd.
En teleurgesteld. En een beetje bang.
 
Hoe Nederland omging met de Molukse soldaten van het KNIL is niet te verteren. Als ze het wilden verpesten, hebben ze het grondig aangepakt. De ijverige soldaten zijn hiernaartoe gehaald (een slinkse manoeuvre om ze weg te houden van Ambon, waar hun volksgenoten een eigen republiek aan het stichten waren, een katholieke, wat niet in de moslimse smaak van Soekarno viel) met hun gezinnen in schimmelige barakken geprovenierd en vervolgens eerloos ontslagen.
Met name dat laatste zijn die fiere kerels nooit te boven gekomen. Onbegrijpelijk dat ze niet in dienst van defensie zijn gebleven. Waar bleef het pragmatisme?
 
Je denkt, net als met slavernij: het ligt het verleden. We weten/zijn nu wel beter.
Dan zeg ik: de Afghaanse tolken.
 
300 daarvan.  Geronseld door ons in Afghanistan, toen wij daar iets met vrede aan het doen waren dat meer op oorlog leek, en, het karwei eenmaal geklaard, achtergelaten door het terugtrekkende leger. Nu doet Nederland moeilijk met ze hiernaar toe laten komen.
Terwijl ze in hun eigen land als NSB’ers worden beschouwd – ze hebben immers met de vijand samengewerkt.
 
Hoe is het vergaan, na de bevrijding, met de Nederlanders die hadden geheuld met de Nazi’s? Kop kaalgeschoren en aan de schandpaal genageld. Ik heb bange vermoedens dat de Afghanen daar geen genoegen mee nemen.
 
 
 

 

- Aanraders -