De Matthäus-Passion volgens Oud Zeikwijf
18 April 2025
Als kind heb ik echt wel een en ander moeten opvangen over het levensdrama van Jezus, dat kan niet anders. Uit een atheïstisch nest, ik had mezelf toch verplicht om naar catechismus te gaan, incluis de bijbehorende gangen naar kerkdiensten, puur omdat al mijn schoolvriendinnetjes dat deden. Ik was al een buitenbeentje (de enige rijke, de jongste en het studje van de klas), het heidendom kon ik daar niet bij hebben. Enig doordraven is mij nu eenmaal niet vreemd, dus zette ik voort tot en met het vormsel, toen een echte bisschop in sinterklaaskostuum helemaal uit Lyon moest komen om mij een klap te geven. Dát weet ik nog.
Ik zie pater Goedeknecht nog voor me, met Pasen boven ons uit de kansel van het middeleeuws kerkje torenen, en voel de woorden "La passion selon saint Matthieu" op me neerdalen, maar het verdere verhaal was ik wel straal vergeten.
Het is dus met enige verbazing dat ik dat tot me nam, afgelopen week bij de Matthäus-Passion in het Concertgebouw.
Een absolute aanrader, dat verhaal. Een pageturner als er eentje ooit was.
Tjokvol huidige uitdrukkingen, maar dan in hun oorspronkelijke habitat.
En karakterontwikkelingen waarvan je denkt: waow.
Zoals dat Judas meteen spijt kreeg van zijn verraad, en zich per omgaande ging VERHANGEN.
Dat hebben we handig collectief verdrongen, maar het staat er echt.
En dat bestie Peter Jezus ook heeft verraden, of in ieder geval heeft gedaan alsof hij niet bij hem hoorde, tot 3 keer toe : "Geen idee wie die gozer is" en toen kraaide de haan, precies zoals Jezus had voorspeld. Peter ging daarna "naar buiten OM TE HUILEN" en om die hartverscheurende uitvaarthit "Erbarme dich" waar ik altijd een traantje bij moet pinken, te zingen.
Die doornen kroon, dat hebben de omstanders op zijn kop gezegd als een grap. Nadat Jezus veroordeeld was tot kruisiging, deden ze hem een purperen mantel om en die doornen kroon op, propten een rieten tak in zijn hand, knielden ze voor hem en riepen spottend: "Koning van de Joden! Koning van de Joden HAHAHA" en dan spuugden ze op hem.
Het staat er echt allemaal, ik verzin het niet.
Eenmaal op het kruis gespijkerd, geven ze hem "wijn vermengd met gal" en "zure azijnwijn om zijn dorst te lessen." Andere tijden, andere culinaire dictaten niet waar. En die 2 boeven die op de 2 andere kruizen waren gespijkerd lachten hem ook uit. Het publiek had zoiets van: "Kijken of hij nu van het kruis afkomt LOL."
Ook altijd gedacht dat Pontius Pilatus een enorme klootzak was, maar in tegendeel! Hij heeft zijn uiterste best gedaan om Jezus te redden van de kwaaie meute, opgehitst door de hogepriesters. En zeker de vróuw van Pilatus, die aam komt rennen met "Laat hem vrij! Ik heb gedroomd van hem! Hij is onschuldig!" Maar de meute scandeerde "Barabbas! Barabbas!" ze wilden een gevangenenruil: Barabbas voor Jezus. Pilatus zegt dan: "Kijk lui, ik ben het hier totaal niet mee eens, die man is duidelijk onschuldig, een ontzettende toffe peer ook zo te horen, dus was ik mijn handen in onschuld - hij waste echt zijn handen in een teil - jullie tekenen zijn lot, niet ik." Echt een eikel was P.P. dus niet, hooguit een lafbek, bang voor de kwade meute, wat best te begrijpen valt, als Romein in den vreemde, op de brink van een heuse coup.
Een ding bugt mij: nergens Jozef noch Maria te bekennen. Jezus was toch 33 toen hij stierf? Zijn ouders moeten, wat? 50 zijn geweest? Maar ze vonden het niet nodig om aanwezig te zijn. "Zullen we vanavond naar de kruisiging van onze enige zoon gaan?" "Nah. Er is Boer zoekt vrouw op TV." Ene Jozef en ook ene Maria komen er wel in voor, maar daar wordt duidelijk bij vermeld dat dat andere mensen zijn, niet zijn ouders.
Een beetje een afknapper is wel dat het dus niet eindigt met de beroemde wederopstanding. Daar werkt het naar toe, ga je van uit. Eigenlijk kom je er min of meer voor, gezien de Pasen. Maar nee. Een heuse cliffhanger in de vorm van een aardbeving, dat is waar wij mee naar huis worden gestuurd.
Het mocht niet baten: mind was blown.