Kapitalisme: "The American Dream"
31 Juli 2022
In een Tegenlicht documentaire ontvouwt Abel van Gijlswijk (30), zanger van punkband Hang Youth, zijn visie op de toestand in de wereld. Met hilarische songteksten en titels als DE MODEINDUSTRIE KAN DE KLERE KRIJGEN, VROUWEN VERDIENEN OOK EEN KANS OM CORRUPTE LEIDERS TE ZIJN, SHELL IS EEN PRIMA BEDRIJF (ALS IK DE WEBSITE MAG GELOVEN), LEG DE ZUIDAS IN DE AS en IK GEEF EEN NIER VOOR GEEN RUTTE VIER wil hij een boodschap doorgeven: kapitalisme is het grote kwaad en moet bestreden worden.
Ik mag Abel graag. Ik vind hem een verademing. Hij doet me denken aan Theo van Gogh (hij lijkt er zelfs fysiek een beetje op), en aan Jasper Grootveld, mijn vroegere mentor.
Zelf wás ik ook punk, in de vroege jaren 80, de Roaring Eighties. Ik droeg een hanenkam en luisterde naar GBH en Dead Kennedy’s. Van Jasper begreep ik het belang van humor in revoluties (pardon: Evoluties). Voor een Française was dit een openbaring. Wij Fransen zijn volkomen geïndoctrineerd met de Franse Revolutie en de daarbij horende Terreur, doordrenkt van bloed en angst. Voor het eerst hoorde ik het woord ludiek. Ik weet nog heel goed waar ik was toen ik het hoorde: op De Witte Raaf, de boot van de Kees Hoekert, zetel van de Lowlands Weed Cie. Het kraakpand waar ik mijn ezelin in had gehuisvest dreigde ontruimd te worden. Ik was naar Kees gegaan voor advies en hij zei: ga naar de gemeenteraadsvergadering en doe iets ludieks. Het had een paar minuten geduurd voordat ik het begreep. Er was geen internet waar je het snel kon opzoeken.
Ik zou de werkwijze van Abel van Gijlswijk niet meteen ludiek noemen, maar humor heeft het wel. Plenty. Dus sluit ik hem in mijn hart. Ik heb er lang op gewacht.
Kapitalisme is namelijk één van mijn stokpaardjes. In mijn serie blogs The World According to Oud Zeikwijf probeer ik Het Systeem te analyseren. En ook voor mij is het grootkapitaal de motor onder de huidige crisissen.
Abel vraagt ons om een oneliner te bedenken, een spreuk om de betovering van het kapitalisme te verbreken.
Ik wou dat ik het kon.
Wat ik wel kan, is wijzen op het volgens mij meest cruciale pluspunt van kapitalisme, het waarom het aldoor zegeviert, waarom alle volkeren het willen, waarom iedereen zich laat onderwerpen daaraan: de droom.
Waar de andere economische stelsels meestal een dichte structuur hebben, is het kapitalisme open, althans, zo lijkt het. Maar dat is waar het om gaat. IMASJE! Zou Jasper roepen. Niet wat het IS, maar hoe burgers het ervaren, dat is wat telt. Socialisme, bijvoorbeeld, wordt verweten mensen arm te maken. In feite, in theorie in ieder geval, is socialisme een gelijkmaker. Per saldo minder armen, maar ook, en daar komt mijn punt, minder rijken. Het socialisme zuivert een land wellicht van (extreme) armoede, maar het ontneemt burgers tegelijk de droom van (extreme) rijkdom. Binnen een kapitalistisch systeem heb je extreme armoede, volop, maar die ellendelingen hebben stuk voor stuk nog de droom van rijkdom. "The American Dream."
That’s what makes them tick.
Dat is waarop ze geen van allen bereid zijn om in een socialistisch systeem te leven. Ze prefereren een leven in diepe armoede, als de venster op een opulente toekomst maar open gehouden wordt, al is het maar op een kiertje, al is het maar een fata morgana.
URLs:
https://oudzeikwijf.blogspot.com/2017/02/het-paradijs.html
https://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/kijk/afleveringen/2022-2023/rebranding-chaos.html https://www.volkskrant.nl/cultuur-media/neopunker-abel-van-gijlswijk-is-de-stem-van-een-nieuwe-protestgeneratie-maar-heeft-ook-niet-alle-antwoorden~b0c538e4/
https://fr.wikipedia.org/wiki/Terreur_(R%C3%A9volution_fran%C3%
